Equites (Aristophanes)

Equites (Graece Ἱππεῖς) sunt comoedia Aristophanis. Anno 424 a.C.n. Lenaeis acta primum praemium rettulit; secundus fuit Cratinos, tertius Aristomenes. Primum tum Aristophanes qui tria priora opera sub Callistrati nomine ediderat suo nomine certavit et chorum docuit^[1]. Comoedia politica in primis erat in quam tres personae tum in re publica Atheniensi eminentes dilucide inducebanturː Cleon, demagogus et Aristophanis inimicus, Nicias Demosthenesque qui ut ipse Aristophanes equitibus hoc est optimatibus Atheniensibus favebant^[2]. Quam venales et mendaces essent demagogi qui favorem popularem adfectabant, quam credulus invicem populus, ostendere volebat poeta. Simul in hominem ipsum tum Athenis potentissimum invehiturː Cleonem.

Personae

Demos (Populus), senex stultus
Servus A = Demosthenes strategus qui anno priore Spartanos hoplitas in insula Sphacteria prope Pylum vicerat.
Servus B = Nicias, strategus Atheniensis et pacis fautor
Servus Paphlagonius = Cleon, demagogus et popularium factionis dux.
Botularius
Chorus equitum

Actio Athenis in colle Pnyx agitur. Scaena Demi domus aditum ostendit.

Summarium

Prologusː e domo Demi exeunt duo servi (Demosthenes et Nicias) qui de novo servo Paphlagonio nuper empto querunturː ille enim animum domini facultate dicendi velut fascinavit et effecit ut coservi iussu Demi vapulent nisi sibi pecuniam dederint. Demostheni menti occurrit remediumː per Niciam oraculorum fasciculum diligenter a Cleone custoditum subripit atque ita comperit decrevisse fata ut ab homine etiam peiore et impudentiore, botulario quodam, Cleonis regnum subverteretur. Forte quadam divina ecce incedit in scaenam botularius merces ad nundinas portans. Paulatim ei primum dubitanter reluctanti Demosthenes persuadet ut rempublicam capessat. Nonne omnia ad civitatem administrandam habere qui, Musarum omnino expers et litteras vix dinoscens, insuper humilissimo loco natus ceteros mercatores impudentia et nequitia superet ? In hac scaena Aristophanes oraculorum interpretationem in tragoediis consuetam parodice imitatur^[3].
Parodos et agonː at cum expergefactus Paphlagon e domo egreditur botularius fugam capessit. A choro equitum retrahitur turmatim tum in orchestram intrantium et ad pugnam adversus Cleonem hortantium^[4]. Sequitur longa altercatio qua botularius ab equitibus et Demosthene confirmatus cum Paphlagone obscenis conviciis et impudentissimis accusationibus scurriliter certat. Cleon victus ad boulên (senatum Atheniensium) confugit. Quem botularius sequitur.
Parabasisː coryphaeus ad spectatores versus eis rationem dat cur hucusque poeta chorum non petierit atque sub nomine alieno certare maluerit. Levitatem Atheniensium qui praecessores Aristophanis male mulcaverint incusat; simul prudentiam laudat poetae qui artem suam perdiscere voluit antequam ad aures tam delicatas adiret. Chorus Posidonem (equitum deum) et Athenam (civitatis deam) invocat. Virtutem maiorum et equitum canit.
Agon secundusː botularius redux narrat quomodo apud consilium quingentorum (boulê) adversarium demagogia superarit. Qui mox et ipse advenitː tum altera altercatio inter eos fit. Litis arbitrum Demum eligunt ante quem merita sua extollunt et adulatione donisque certant. Paphlagon victus ad collectaneum oraculorum decurritː at maius etiam collectaneum e domo profert botularius. In hac parte quoque botularius semper maiora dicit quam adversarius. Deinde arte coquinaria certantː uterque fercula suculenta Demo adponunt. Victo in fine Paphlagone quod maximam deliciarum partem in cista sibi servasset, potentia ad botularium transfertur qui verum nomen suum tum detegitː Agoracritos.
Secunda parabasis et exodosː postquam coryphaeus orationem ad spectatores habuit viros quosdam tum notos vituperantem Agoracritos nuntiat se ita Demum excoxisse ut e sene iuvenis ac ex obtuso perspicax fieret (Medeae et Peliae fabulae parodia evidens). Ac re vera Demus mox in scaenam incedit talis qualis bellorum adversus Persas aetate fuerat (nam Aristophanes erat laudator temporis acti). Tum Agoracritos sub specie pulcherrimarum puellarum quibuscum beatam vitam ruri degeret ei triginta annorum indutias cum Lacdaemoniis offert^[5]. Cleon/Paphlagon vero Agoracriti artificium exercere cogitur et botulos ad portas vendet.

Notae

↑ Versus 512 sqq.
↑ Versibus 736-40 ita Populum persona reprehenditː σὺ γὰρ ὅμοιος εἶ τοῖς παισὶ τοῖς ἐρωμένοις· τοὺς μὲν καλούς τε κ' ἀγαθοὺς οὐ προσδέχει, σαυτὸν δὲ λυχνοπώλαισι καὶ νευρορράφοις καὶ σκυτοτόμοις καὶ βυρσοπώλαισιν δίδως = "Nam tu, ut pueri ab amantibus lacessiti, bonos homines non admittis sed lucernariis aut coriariis aut restiariis te tradere soles".
↑ Versus 195-212.
↑ Versus 257 sqq.ː παῖε παῖε τὸν πανοῦργον καὶ ταραξιππόστρατον καὶ τελώνην καὶ φάραγγα καὶ Χάρυβδιν ἁρπαγῆς, καὶ πανοῦργον καὶ πανοῦργον· πολλάκις γὰρ αὔτ' ἐρῶ.
↑ Bellum Peloponnesiacum enim tum saeviebat.

Bibliographia

Editiones et commentarii

Aristophanis Comoediae. Pars X, Equites : annotatione critica, commentario exegetico, et scholiis graecis / instruxit Fredericus H. M. Blaydes, Halis Saxonum : Orphanotrophei Libraria, 1892. (Cum commentariis Latine scriptis).
Berglerus, Stephanus et Dukerus, Carolus Andreas. Aristophanis Comoediae Undecim, Graece et Latine. Lugduni Batavorum: apud Samuelem et Ioannem Luchtmans, 1760.
Robert Alexander Neil, ed., The Knights of Aristophanes. Cantabrigiae: Cambridge University Press, 1901 Textus apud archive.org [Graece cum commentario Anglico]
Carl Arne Anderson et T. Keith Dix, A Commentary on Aristophanes’ Knights, Chicago, University of Michigan Press, 2020.
D. Mervyn Jones, "The Manuscripts of Aristophanes, Knights (I)", The Classical Quarterly, 1952ː 168-185. Pars secunda, ibidem, 1955ː 39-48[1]

Plura legere si cupis

Jean-Noël Allard, "La dérision des euruprôktoi. Les dimensions politiques de l’aischrologia comique", Cahiers Mondes Anciens, 2014
Carl A. Anderson, "The Gossiping Triremes in Aristophanes' Knights, 1300-1315", The Classical Journal, 2003ː 1-9
Suzanne Desfray, "Oracles et animaux dans les Cavaliers d'Aristophane", L'Antiquité Classique, 1999ː 35-56
Carine Doganis, Aux origines de la corruption. Démocratie et délation en Grèce ancienne, PUF, 2007. Nonnullae paginae apud Guglum librorum
Carolus Fridericus Hermannus, Progymnasmatum ad Aristophanis Equites : schediasmata tria, Marburgi, 1835
Hermann Lind, "Neues aus Kydathen : Beobachtungen zum Hintergrund der "Daitales" und der "Ritter" des Aristophanes", Museum Helveticum : schweizerische Zeitschrift für klassische Altertumswissenschaft, 1985ː 249-261
Rosanna Lauriola, "Athena and the Paphlagonian in Aristophanes' "Knights." Re-Considering "Equites" 1090-5, 1172-81", Mnemosyne, 2006ː 75-94
David J. Littlefield, "Metaphor and Myth: The Unity of Aristophanes' "Knights"", Studies in Philology, 1968ː 1-22
Théo Millat-Carus, "Les Cavaliers d’Aristophane : satire politique ou farce grotesque ?", Pallas, 2018ː 51-62
Charalampos Orfanos, "Des cavaliers comme «beaux gosses»", Mètis. Anthropologie des mondes grecs anciens, 1996ː 181-194
Robin Osborne, "Politics and Laughter: the Case of Aristophanes’ Knights" in Aristophanes and Politics, Brill, 2020ː 24-44
James Robson, "Whoring, Gaping and Hiding Meat: The Humour of Male-on-Male Sexual Insults in Aristophanes’ Knights", Revue Archimède, 2018ː 24-34
Maria Jimena Schere, "La función argumentativa del personaje de Demóstenes en la comedia Caballeros de Aristófanes", Circe de Clásicos y Modernos, 2013ː 67-84.
- "El tópico del burlador-burlado en los Caballeros de Aristófanes", Nova Tellus, 2012ː 19-41.
A. H. Sommerstein, "Notes on Aristophanes' Knights", The Classical Quarterly, 1980ː 46-56
David Welsh, "The Ending of Aristophanes 'Knights'", Hermes, 1990ː 421-429
Ian Worthington, "Aristophanes' Knights and the Abortive Peace Proposals of 425 B.C", L'Antiquité Classique, 1987ː 56-67
John Zumbrunnen, "Elite Domination and the Clever Citizen: Aristophanes' "Archarnians" and "Knights"", Political Theory, 2004ː 656-677

Nexus externi

Aristophanis fabulae


Acharnenses · Equites · Nubes · Vespae · Pax · Aves · Lysistrata · Thesmophoriazusae · Ranae · Ecclesiazusae · Plutus

[1] Versus 512 sqq.

[2] Versibus 736-40 ita Populum persona reprehenditː σὺ γὰρ ὅμοιος εἶ τοῖς παισὶ τοῖς ἐρωμένοις· τοὺς μὲν καλούς τε κ' ἀγαθοὺς οὐ προσδέχει, σαυτὸν δὲ λυχνοπώλαισι καὶ νευρορράφοις καὶ σκυτοτόμοις καὶ βυρσοπώλαισιν δίδως = "Nam tu, ut pueri ab amantibus lacessiti, bonos homines non admittis sed lucernariis aut coriariis aut restiariis te tradere soles".

[3] Versus 195-212.

[4] Versus 257 sqq.ː παῖε παῖε τὸν πανοῦργον καὶ ταραξιππόστρατον καὶ τελώνην καὶ φάραγγα καὶ Χάρυβδιν ἁρπαγῆς, καὶ πανοῦργον καὶ πανοῦργον· πολλάκις γὰρ αὔτ' ἐρῶ.

[5] Bellum Peloponnesiacum enim tum saeviebat.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]